Ο Αγγελής Βαζάκας, υπήρξε μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα της Χαλκίδας και με το έργο του, που σιγά-σιγά έρχεται στην επιφάνεια από την "Προοδευτική Εύβοια", δικαίως καταλαμβάνει μια θέση στους "Ευβοείς Δημιουργούς". Αυτό θα γίνει φανερό στη συνέχεια του αφιερώματος.
Δεν έχω ακριβή ημερομηνία γέννησης αλλά θα την τοποθετούσα στα μέσα της δεκαετίας του 1910 και αυτό γιατί ήταν περίπου συνομήλικος με τον πατέρα μου Μάρκο Βουτσά ο οποίος γεννήθηκε το 1916. Η καταγωγή του ήταν από την Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ (συντοπίτης, επίσης, με τον πατέρα μου). Προπολεμικά ήταν ανεμοτρατάρης και ιδιοκτήτης αλιευτικού του "Πρόδρομου". Πολλά κοινά με τον Μάρκο: καταγωγή, ιδεολογία, κοινή πορεία στο ναυτικό κατά τον Β'.Π.Π. και μαζί, επίσης, "επισκεύθηκαν", όχι για τουρισμό, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των δημοκρατικών Ελλήνων στρατιωτών.
Από τον Δημήτρη Δεμερτζή είχα δει την πρώτη αναφορά σε άρθρο που αφορούσε και τον πατέρα μου Μάρκο.
Για το αυτό γεγονός γράφει σε επόμενη χρονιά:
Μαζί παντού ο Αγγελής και ο Μάρκος! Πρώτα στο "Α/Τ Ιέραξ" έως τον Ιούνιο του 1942 (Με πλοίαρχο τον Βασίλειο Κύρη) κατόπιν στο "Α/Τ Πίνδος" (με τον Κύρη πάλι πλοίαρχο) που το παρέλαβαν τον ίδιο μήνα από το Σκάπα Φλόου. (Σκάπα Φλόου ονομάζεται η θαλάσσια λεκάνη, χαρακτηριζόμενη ενίοτε και ως λιμνοθάλασσα, στις Ορκάδες νήσους στα βόρεια της Σκωτίας. Η υδάτινη αυτή έκταση περικλείεται από τα νησιά
Μέινλαντ, Γκρέμσι, Μπούρι, Νότιο Ρονάλντσι και Χόι).
Το «Ιέραξ» το 1912 άρτι παραλειφθέν.
Πηγή: Από Macedon-40 - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 3.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=27826037
Α/Τ Ιέραξ
Στο «Ιέραξ», μάλλον στην Αλεξάνδρεια. Ο Μάρκος όρθιος ακριβώς στο μέσον με το αριστερό του χέρι σε ορθή (σχεδόν) γωνία και το στραβό καπέλο. Επτά δεξιά του και επτά αριστερά του. Ο Αγγελής Βαζάκας, καθιστός δεύτερος από δεξιά.
Σκάπα Φλόου
Από τη δράση του Πίνδος
Πίνδος: Ομοχειρία βομβών βυθού, κατά την ναυμαχία καταβύθισης του U-458 Ο πατέρας μου στη μεσαία σειρά, κέντρο, με το καπέλο.
Η δράση του "Πίνδος" είναι αξιομνημόνευτη με κορυφαία στιγμή την 22α Αυγούστου 1943 όταν βύθισε το γερμανικό υποβρύχιο U-458 συνεπικουρούμενο από το εγγλέζικο "Easton".
Το U-458 αποδεδειγμένα το βύθισε το "Πίνδος".
Τι μεγάλη χαρά! Τι απρόσμενη τύχη, να υπάρχει φωτογραφία του μεγάλου αυτού, κορυφαίου, γεγονότος για το "Πίνδος"! Πιθανότατα από συνοδό σκάφος που παρακολουθούσε το γεγονός.
Δημοσίευση του περιοδικού Α.Ε.Ρ.Α. στο φύλλο Σεπτεμβρίου του 1943.
(Τα αρχικά του περιοδικού, που εκδιδόταν στο Κάϊρο, σημαίνουν Αγγλία, Ελλάδα, Ρωσία, Αμερική).
Το U-548 σε κάποιο λιμάνι της Βαλτικής.
Κουρτ Ντίγκινς: Πλοίαρχος του U-458.
Κίνημα της Μέσης Ανατολής
Στο πόνημα για τον πατέρα μου με τίτλο:
αναφέρω κάποια πράγματα που γνωρίζω για την ιστορία. Τα μεταφέρω αυτούσια:
Το «Κίνημα» του στρατού της Μέσης Ανατολής
.........................................................
Έχουν γραφεί πολλά και θα γραφούν στο μέλλον. Εγώ δεν είμαι ιστορικός αλλά μπορώ να καταλάβω κάποια πράγματα, με τόσων ετών πείρα που διαθέτω και με ό,τι έχω διαβάσει μέχρι σήμερα, για τα περιστατικά του Απρίλη 1944 που είχαν ως αποτέλεσμα χιλιάδες αγνοί πατριώτες να σύρονται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αιχμαλώτων, από τα παράλια της Βόρειας Αφρικής μέχρι τα βάθη του Σουδάν, Ερυθραίας... Τα στρατοδικεία για την ανταρσία στο ναυτικό καταδίκαζαν σε θάνατο και εκτελούσαν μέχρι το 1948.Η πατρίδα δεν ξεχνά ποτέ τα τέκνα της και τα ανταμείβει αναλόγως.
Ναύτες του Α/Τ "Πίνδος", προσκείμενοι στο ΕΑΜ, γιορτάζουν την Πρωτομαγιά του 1944.Ο Αγγελής στην πρώτη σειρά, πρώτος αριστερά. Ο Μάρκος επάνω δεύτερος δεξιά με τη σημαία στο πρόσωπο
του.
Ναύτες του Α/Τ "Πίνδος", προσκείμενοι στο ΕΑΜ, γιορτάζουν την Πρωτομαγιά του 1944.Η φωτογραφία τραβήχτηκε ένα μήνα μετά την καταστολή του κινήματος της Μέσης Ανατολής, ενώ το "Πίνδος" βρισκόταν στο Οράν.
Η προηγούμενη φωτογραφία πιο επικεντρωμένη και καθαρή. Ο Αγγελής είναι αριστερά πρώτος στην δεύτερη γραμμή. Ο πατέρας μου είναι στην πρώτη γραμμή τέταρτος από δεξιά.
Αγγελής Βαζάκας Μάρκος Βουτσάς
Επαναστατημένοι Ναύτες στη γέφυρα του «Πίνδος»
Είχαν βγάλει το εθνόσημο και το αντικατέστησαν με κομμάτι από
μέταλλο, όπου πάνω του έγραψαν ΕΛΑΣ
(άγνωστοι)».
Οι «δυνάμεις
καταστολής» του κινήματος. Πολλοί εγγλέζοι... Ο Τσώρτσιλ έδωσε εντολή της «με
πάση θυσία» επαναφοράς της «ηρεμίας» στο
Ναυτικό.
Για το
«Κίνημα στη Μέση Ανατολή γυρίστηκε ντοκιμαντέρ και
προβλήθηκε στην ΕΡΤ....
Εκεί μιλούν
πολλοί που ήταν στο «Πίνδος» με διάφορες ειδικότητες...
Αυτό συνέβη γιατί... Αλλά ας δούμε τι λέει για το περιστατικό ο Ηλίας Ευστρατουδάκης, ναύτης του «Πίνδος»(από το ντοκιμαντέρ):
« Ο
Δημήτρης Σούτσος, ο σημαιοφόρος, ήταν αξιωματικός μέσα στο " Πίνδος ″.
Επειδή όμως ήταν οργανωμένος, ήταν μαζί με το πλήρωμα, οι αξιωματικοί πήγανε
και τον πήρανε να τον κλείσουν φυλακή για τρελό. Αυτό, όμως, το γεγονός ερέθισε
το πλήρωμα και πέταξε τους αξιωματικούς: τον καπετάνιο, τον δεύτερο και τον
μηχανικό - τον πρώτο - στη θάλασσα.
Από εκεί
ξεκινάει το θέμα... το να καταλάβουμε τα πλοία. »
...........................
Συνελήφθησαν
με τη βοήθεια των Εγγλέζων και κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης
αιχμαλώτων.
Το χρονικό
των γεγονότων εξαρτάται από ποιά πηγή θα πάρει πληροφορίες κανείς. Το επίσημο
κράτος (αυτό που είναι) τους θεωρεί ως υποκινούμενους από κομμουνιστικό
δάκτυλο. Η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ-ΚΚΕ στο Λίβανο δεν ανεγνώρισε τον ξεσηκωμό και
χαρακτήρισε την όλη κατάσταση «κίνημα αφρόνων»! Πιάσ’ το αυγό και κούρευ'το!
Άφρονες
λοιπόν οι υποστηρικτές τους! Τι να πεις μετά;
Σε διάφορα
στρατόπεδα λοιπόν…. Μπάρντια, Ντεκαμερέ, Γκαντζού, Μοναστίρ, Κεμπέιτ κλπ. Στα
"σύρματα", όπως αποκαλούνταν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ερήμου. Οι
δυσκολίες διαβίωσης εξισορροπούντο από τη συντροφικότητα και την ανθρωπιά των
κρατουμένων. Καταδικάστηκαν ισόβια και
ελευθερώθηκαν τέλος του '45, κατόπιν
παρεμβάσεως διεθνών οργανισμών.
Ο Αγγελής επέστρεψε στην Χαλκίδα το ίδιο και ο Μάρκος.
Υπάρχει αρχείο του Δ. Δεμερτζή (1926-2020) στο οποίο περιέχεται
το "Ημερολόγιο της Μέσης Ανατολής" του Αγγελή Βαζάκα.
Το έγραφε στα "σύρματα" τα χρόνια που ήταν κλεισμένος εκεί, μαζί με τον πατέρα μου, ως "άτομα αντεθνικώς δρώντα, επικίνδυνοι κομμουνιστές και πολλές άλλες κατηγορίες.
Το ημερολόγιο δημοσιεύεται στην "Νέα Προοδευτική Εύβοια" σε συνέχειες, αρχής γενομένης από 11 10 2024 τις οποίες δημοσιεύσεις θα τις αναρτήσω εδώ όλες μαζί όταν ολοκληρωθούν σε pdf.
Σήμερα θα ανεβάσω ολόκληρο το ημερολόγιο, που είχε την καλοσύνη να μου το στείλει ο Κωστής Δεμερτζής και τον ευχαριστώ!
Πατάτε στους παρακάτω συνδέσμους:
Ο Αγγελής στο Στρατοδικείο της Αλεξάνδρειας έκανε μια περήφανη, θαρραλέα απολογία.
Στη "Νέα Προοδευτική Εύβοια υπάρχουν αναφορές στον Αγγελή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου