Ερασιτεχνών Ζωγράφων (αρχές της δεκαετίας του 2000).
Α) Το παρακάτω αφιέρωμα στον Γιώργο Οικονομίδη νομίζω ότι
δίνει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον μεγάλο χαράκτη.
Πατήστε τον παρακάτω σύνδεσμο.
Β) Ένας Χαλκιδαίος χαράκτης
Του N. Δ. Τριανταφυλλόπουλου
Καθημερινή
«Δημοτικά τραγούδια του Χάρου με δώδεκα ξυλογραφίες του Γ. Οικονομίδη». Εκδόσεις Καστανιώτη και Διάττων, Αθήνα 2003.
O πρώτος Σκαρίμπας, δηλαδή οι «Καϋμοί στο Γριπονήσι», εκδίδεται το 1930, κοσμημένος με πορτρέτο του συγγραφέα καμωμένο από τον Κόντογλου, εικόνες του Σ. Φραγκουλίδη και ξυλογραφίες του Γ. Οικονομίδη. Τρία χρόνια αργότερα φανερώνεται το δεύτερο βιβλίο του, «Το θείο τραγί», με εξώφυλλο κι ένα σχέδιο του Κόντογλου, βινιέτες και εικόνες του Νίκου Εγγονόπουλου και ξυλογραφίες πάλι του Οικονομίδη.
Νωρίτερα, ο Σκαρίμπας είχε επιχειρήσει να συνάξει δημοτικά τραγούδια με θέμα τον Χάρο. Σε πέντε τεύχη των «Ελληνικών Γραμμάτων», περιοδικού του Κωστή Μπαστιά, δημοσιεύονται, το 1929, ισάριθμα τραγούδια από τη συλλογή του. Ολα συνοδεύονται από ξυλογραφίες του Οικονομίδη.
Ο προπολεμικός, λοιπόν, Σκαρίμπας πάει σχεδόν χέρι-χέρι με τον Οικονομίδη και, φυσικά, δεν βγαίνει καθόλου ζημιωμένος από τη συμπόρευση με τον συμπατριώτη του χαράκτη. Ενώ όμως οι άλλοι του εικονογράφοι, ο Κόντογλου και ο Εγγονόπουλος, ακούστηκαν πολύ και για τη ζωγραφική και για τα γραφτά τους? ενώ ο ίδιος ο Σκαρίμπας είναι πια εδραιωμένος στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού και ενός μεγάλου μέρους της κριτικής? ενώ όλη του σχεδόν η αφηγηματική πεζογραφία έχει συγκεντρωθεί στους δέκα τόμους της «Νεφέλης» -όπου όμως δεν κατορθώθηκε να διασωθεί η παλαιά εικονογράφηση- και ενώ ακόμα πλανάται η φήμη της τέχνης του στον Καραγκιοζμπερντέ, ο χαράκτης Γιώργος Οικονομίδης είναι άγνωστος στους περισσότερους κατοίκους της γενέθλιας πόλης του - ούτε καν σκιά. Και να πεις πως είναι πολύ μακρύς ο κατάλογος τέτοιων ονομάτων;
Αγνοημένος, λοιπόν, στον τόπο του ο Γ. Οικονομίδης. Εν τούτοις, αργά ή γρήγορα, πάντοτε βρίσκεται κάποιος που συναντιέται με τον λησμονημένο, σχετίζεται μαζί του, τον μαθαίνει καλά και τον αγαπάει και ύστερα αναλαμβάνει να τον συστήσει και στους άλλους. Για τον ξεχασμένο Γ. Οικονομίδη αυτός ο θερμός μεσάζων είναι ο Ανδρέας Δεληβορριάς, πολιτικός μηχανικός, που στο τέλος της περυσινής χρονιάς δώρισε στο ελληνικό κοινό -και ιδιαίτερα στους Χαλκιδαίους- ένα Λεύκωμα με δώδεκα ξυλογραφίες του Οικονομίδη και τα αντίστοιχα δημοτικά τραγούδια του Χάρου.
Δύσκολο έργο
Η έκδοση, όσο μπορώ να κρίνω, είναι λαμπρή - και ας ακούγεται οξύμωρο αυτό το επίθετο, όταν μιλάμε για τη σκοτεινάγρα του Χάρου. Το όνομα του επιμελητή δεν φαίνεται πουθενά, ούτε καν στο εξασέλιδό του σημείωμα που βρίσκεται στο τέλος.
Μόνο στον κολοφώνα μνημονεύεται. Ωστόσο, η δουλειά ήταν δύσκολη και του χρωστάμε οι Χαλκιδαίοι χάρη που την επωμίστηκε. Και το σημείωμά του δεν εξιστορεί απλώς τα καθέκαστα της συγκρότησης του Λευκώματος, αλλά φέρνει κοντά μας τον Γ. Οικονομίδη - τον επαναπατρίζει.
Ανοιξε ο δρόμος
Φυσικά, ο Οικονομίδης δεν εξαντλείται με τις ξυλογραφίες για τον Χάρο. Ανάγκη να μάθουμε και τ' άλλα σουσούμια του.
Οπως είπε κάποιος ντόπιος, καιρός είναι πια ένας νέος άνθρωπος, με αγάπη για τον Οικονομίδη ίση με εκείνη του κ. Δεληβορριά, να αναλάβει την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για τον βίο και το έργο του. Διατριβές για τον Σκαρίμπα υπάρχουν, τουλάχιστον τρεις, για τον Σκαλκώτα γνωρίζω μία - είναι η σειρά του Γ. Οικονομίδη.
Ο δρόμος έχει ανοίξει με την εξαιρετική εργασία του κ. Δεληβορριά.
Του N. Δ. Τριανταφυλλόπουλου
Καθημερινή
«Δημοτικά τραγούδια του Χάρου με δώδεκα ξυλογραφίες του Γ. Οικονομίδη». Εκδόσεις Καστανιώτη και Διάττων, Αθήνα 2003.
O πρώτος Σκαρίμπας, δηλαδή οι «Καϋμοί στο Γριπονήσι», εκδίδεται το 1930, κοσμημένος με πορτρέτο του συγγραφέα καμωμένο από τον Κόντογλου, εικόνες του Σ. Φραγκουλίδη και ξυλογραφίες του Γ. Οικονομίδη. Τρία χρόνια αργότερα φανερώνεται το δεύτερο βιβλίο του, «Το θείο τραγί», με εξώφυλλο κι ένα σχέδιο του Κόντογλου, βινιέτες και εικόνες του Νίκου Εγγονόπουλου και ξυλογραφίες πάλι του Οικονομίδη.
Νωρίτερα, ο Σκαρίμπας είχε επιχειρήσει να συνάξει δημοτικά τραγούδια με θέμα τον Χάρο. Σε πέντε τεύχη των «Ελληνικών Γραμμάτων», περιοδικού του Κωστή Μπαστιά, δημοσιεύονται, το 1929, ισάριθμα τραγούδια από τη συλλογή του. Ολα συνοδεύονται από ξυλογραφίες του Οικονομίδη.
Ο προπολεμικός, λοιπόν, Σκαρίμπας πάει σχεδόν χέρι-χέρι με τον Οικονομίδη και, φυσικά, δεν βγαίνει καθόλου ζημιωμένος από τη συμπόρευση με τον συμπατριώτη του χαράκτη. Ενώ όμως οι άλλοι του εικονογράφοι, ο Κόντογλου και ο Εγγονόπουλος, ακούστηκαν πολύ και για τη ζωγραφική και για τα γραφτά τους? ενώ ο ίδιος ο Σκαρίμπας είναι πια εδραιωμένος στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού και ενός μεγάλου μέρους της κριτικής? ενώ όλη του σχεδόν η αφηγηματική πεζογραφία έχει συγκεντρωθεί στους δέκα τόμους της «Νεφέλης» -όπου όμως δεν κατορθώθηκε να διασωθεί η παλαιά εικονογράφηση- και ενώ ακόμα πλανάται η φήμη της τέχνης του στον Καραγκιοζμπερντέ, ο χαράκτης Γιώργος Οικονομίδης είναι άγνωστος στους περισσότερους κατοίκους της γενέθλιας πόλης του - ούτε καν σκιά. Και να πεις πως είναι πολύ μακρύς ο κατάλογος τέτοιων ονομάτων;
Αγνοημένος, λοιπόν, στον τόπο του ο Γ. Οικονομίδης. Εν τούτοις, αργά ή γρήγορα, πάντοτε βρίσκεται κάποιος που συναντιέται με τον λησμονημένο, σχετίζεται μαζί του, τον μαθαίνει καλά και τον αγαπάει και ύστερα αναλαμβάνει να τον συστήσει και στους άλλους. Για τον ξεχασμένο Γ. Οικονομίδη αυτός ο θερμός μεσάζων είναι ο Ανδρέας Δεληβορριάς, πολιτικός μηχανικός, που στο τέλος της περυσινής χρονιάς δώρισε στο ελληνικό κοινό -και ιδιαίτερα στους Χαλκιδαίους- ένα Λεύκωμα με δώδεκα ξυλογραφίες του Οικονομίδη και τα αντίστοιχα δημοτικά τραγούδια του Χάρου.
Δύσκολο έργο
Η έκδοση, όσο μπορώ να κρίνω, είναι λαμπρή - και ας ακούγεται οξύμωρο αυτό το επίθετο, όταν μιλάμε για τη σκοτεινάγρα του Χάρου. Το όνομα του επιμελητή δεν φαίνεται πουθενά, ούτε καν στο εξασέλιδό του σημείωμα που βρίσκεται στο τέλος.
Μόνο στον κολοφώνα μνημονεύεται. Ωστόσο, η δουλειά ήταν δύσκολη και του χρωστάμε οι Χαλκιδαίοι χάρη που την επωμίστηκε. Και το σημείωμά του δεν εξιστορεί απλώς τα καθέκαστα της συγκρότησης του Λευκώματος, αλλά φέρνει κοντά μας τον Γ. Οικονομίδη - τον επαναπατρίζει.
Ανοιξε ο δρόμος
Φυσικά, ο Οικονομίδης δεν εξαντλείται με τις ξυλογραφίες για τον Χάρο. Ανάγκη να μάθουμε και τ' άλλα σουσούμια του.
Οπως είπε κάποιος ντόπιος, καιρός είναι πια ένας νέος άνθρωπος, με αγάπη για τον Οικονομίδη ίση με εκείνη του κ. Δεληβορριά, να αναλάβει την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για τον βίο και το έργο του. Διατριβές για τον Σκαρίμπα υπάρχουν, τουλάχιστον τρεις, για τον Σκαλκώτα γνωρίζω μία - είναι η σειρά του Γ. Οικονομίδη.
Ο δρόμος έχει ανοίξει με την εξαιρετική εργασία του κ. Δεληβορριά.
Από τη Συλλογή Χ. Λεοντιάδη όπως παρουσιάστηκε το 1996 εν όψει της " Θεσσαλονίκη ως Πολιτισικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου